Oorlog en vrede

Herdenking en bevrijding

Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Niet alleen in Nederland wordt hier jaarlijks bij stilgestaan maar verscheidene landen herdenken jaarlijks op een vaste dag hun landgenoten die als gevolg van oorlog zijn omgekomen.

De traditie van het 2 minuten stil zijn begon in 1919 in Groot-Brittannië bij de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Landen die bij de Eerste Wereldoorlog betrokken waren kennen daarom een langere traditie van herdenken dan wij.

Op 5 mei vieren we dat we in Nederland in vrijheid leven. Daarnaast is 5 mei ook een dag om ons te bezinnen op het belang van vrijheid en om ons te realiseren dat vrijheid kwetsbaar is.

(1989). Vredesduif

(Inka Klinckhard)

Klik hierom deze sculptuur te bekijken op onze site

1944. Maastricht, eerste bevrijde stad in Nederland

Penning aangeboden aan het Amerikaanse leger

Klik hierom deze penning te bekijken op onze site

Oorlog en geld
Bezetting en bevrijding is niet iets van deze tijd. Zo heeft Nederland, zoals vele landen, een historie vol opstanden en bezettingen. Denk bijvoorbeeld aan de opstand van de Batavieren, de Fries-Frankische oorlogen, de Tachtigjarige Oorlog, de Brabantse Omwenteling, Napoleontische oorlogen en de Belgische onafhankelijkheidsoorlog.

Oorlog en revolutie hebben ingrijpende gevolgen voor vele aspecten van het dagelijkse leven, niet in het minst op het monetaire stelsel. Voorbeelden van de gevolgen hiervan zijn onder andere inflatie, vervalsing, ruilhandel en propaganda.

Ook noodgeld neemt in de krijgsgeschiedenis een belangrijke plaats in. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd het gangbare geld steeds schaarser. Als gevolg van de Spaanse belegeringen was het vaak onmogelijk voor steden zoals Leiden, Haarlem en Alkmaar om nieuwe munten (of materialen hiervoor) aan te voeren, terwijl de manschappen op soldij zaten te wachten. De stadsbestuurders bedachten hiervoor creatieve oplossingen en fabriceerden noodgeld. Zo sloeg Gulik geld uit zilveren serviezen, drukte Haarlem nooddaalders, maakte Leiden munten van oud (bijbels) papier om deze na het beleg weer voor courant geld in te wisselen.

¼ Gulden 1574

Papieren noodmunt van Leiden

Beleg van 1573–1574 door de Spanjaarden onder Valdez

Klik hierom deze papieren noodmunt te bekijken op onze site

Boeken
Er zijn vele prachtige naslagwerken bekend over munten en penningen tijdens periode van oorlog en/of vrede. Zo zijn de boeken van Mr. Gerard van Loon, een belangrijk standaardwerk voor historiepenningen. In 4 lijvige delen worden penningen belicht vanaf Philips II. De boeken zijn voorzien van vele prachtige gravures, geschiedkundige achtergronden en dateren uit de 1e helft van de 18e eeuw.
'Catalogue déscriptif des monnaies obsidionales et de nécessité’ is een ander belangrijk naslagwerk geschreven door P. Mailliet. Hierin beschrijft hij alle nood- en belegeringsmunten die wereldwijd vanaf de 2e helft van de 16e eeuw zijn voorgekomen. In de bijbehorende atlas staan vele prachtige tekeningen.
Wat zeker niet in deze opsomming mag ontbreken is de serie van 5 verkooplijsten van Jacob Schulman onder de titel Pax in Nummis.

Beschrijving der Nederlandsche Historipenningen
Mr. Gerard van Loon

Klik hierom dit standaardwerk te bekijken op onze site

Catalogue déscriptif des monnaies obsidionales et de nécessité
Prosper Mailliet

Klik hierom dit standaardwerk te bekijken op onze site